Το Νομισματικό Μουσείο τιμά τη μνήμη του διακεκριμένου νομισματολόγου, Γάλλου ακαδημαϊκού και φίλου του Μουσείου αείμνηστου, Olivier Picard.
Παραθέτουμε τη νεκρολογία του δημοσιογράφου PY Catinchi που περιλαμβάνει πληροφορίες για τον αποθανόντα από διεθνούς φήμης νομισματολόγους και αρχαιολόγους, τους Cécile Morrisson, Pierre Ducrey, Denis Knoepfler, Jean-Yves Empereur, Catherine Grandjean (Εφημερίδα Le Monde/16-09-2023).
OLIVIER PICARD
1940. 4 Μαρτίου Γέννηση στο Bernay (Eure)
1980. Les Grecs face à la menace perse (SEDES ; Armand Colin, 1995)
1981-1992. Διευθυντής της Γαλλικής Σχολής Αθηνών
2009. Εκλέγεται στην Académie des Inscriptions et Belles-Lettres
2023. 1 Σεπτεμβρίου Θάνατος στη Θάσο (Ελλάδα)
Πρόεδρος για το έτος 2023 της Académie des Inscriptions et Belles-Lettres του Institut (Ακαδημίας) της Γαλλίας, έφυγε από τη ζωή ξαφνικά στη Θάσο την 1η Σεπτεμβρίου σε ηλικία 83 ετών ο αρχαιολόγος και ελληνιστής Olivier Picard.
Καταγόταν από οικογένεια διακεκριμένων κυριολεκτικά λογίων, την ιστορική και αρχαιολογική προσφορά της οποίας συνέχισε με επιτυχία, καθώς ήξερε να μην αρκείται στην ιδιότητα του κληρονόμου. Έφερε ριζικές καινοτομίες στις δικές τους έρευνες, τις οποίες και μετέδωσε στα ιδρύματα τα οποία διεύθυνε. Και ο παππούς του Charles Picard (1883-1965), αρχαιολόγος, διευθυντής της Γαλλικής Σχολής Αθηνών (1919-1925), υπήρξε μέλος του Institut (Ακαδημίας) της Γαλλίας ενώ με το έργο του Manuel d’archéologie grecque (Εγχειρίδιο Ελληνικής Αρχαιολογίας), ενέπνευσε και υπέδειξε την πορεία που ακολούθησαν τα παιδιά του. Αν ο γιος του, Gilbert Charles Picard (1913-1998) εστίασε στις αρχαίες τοποθεσίες του Maghreb – ιδιαίτερα στις Καρχηδονιακές και στις ρωμαϊκές θέσεις της περιοχής, όπως η σύζυγός του Colette (1913-1999), επιμελήτρια του αρχαιολογικού χώρου της Καρχηδόνας, ο γιος τους Olivier Picard έφερε την καινοτομία στην έρευνα αναδεικνύοντας τη νομισματική σε αναπόσπαστο στοιχείο της ιστορικής θεώρησης.
Ξεχωριστός, όπως η θεία του Yvette (1920-1943), φιλόσοφος κοντά στον Maurice Merleau-Ponty και ακόμη περισσότερο στη Simone de Beauvoir, συνελήφθη ως μέλος της γαλλικής Αντίστασης, συνδέθηκε με τη συγγραφέα Charlotte Delbo (η οποία αναχώρησε μαζί της, δυστυχώς ανεπιστρεπτί, για ναζιστικά στρατόπεδα συγκέντρωσης), ή όπως ο θείος του, Jean-Charles Picard (1942-1992), ο οποίος επέλεξε ως μέλος της Γαλλικής Σχολής της Ρώμης ως πεδίο έρευνας την ύστερη Αρχαιότητα και τον πρώιμο Μεσαίωνα.
Ο Olivier Picard, ωστόσο, μικρός ξεκινά την πορεία του με σύνεση ακολουθώντας, όπως είναι ευνόητο, τους γονείς του. Στο πλαίσιο των επαγγελματικών θέσεων του πατέρα του, ξεκίνησε τη φοίτησή του στο γυμνάσιο της Καρχηδόνος, στη συνέχεια στο Fustel-de-Coulange στο Στρασβούργο, και τελικά στο Henri-IV στο Παρίσι πριν εισαχθεί στην Ecole Normale (1960) και στη Σορβόννη. Απόφοιτος Ιστορίας (1964), ακολούθησε τα βήματα του προγόνου του στη Γαλλική Σχολή της Αθήνας ως μέλος της (1966-1971). Εκεί συνδέθηκε φιλικά με τον διακεκριμένο Ελβετό Pierre Ducrey, τότε νεαρό ερευνητή αμέσως μόλις συναντήθηκαν οι δρόμοι τους. Γεννήθηκε μια ακλόνητη φιλία μεταξύ των δύο ανδρών από το 1967. Πάντως αυτή η εξαίσια ακαδημαϊκή διαδρομή είχε ήδη μοιραστεί αφού ο Olivier Picard, ως νεαρός αρχαιολόγος ήταν παθιασμένος με τη μελέτη του νομίσματος από τότε που γνώρισε τον Βέλγο αρχαιολόγο και νομισματολόγο Tony Hackens (1939-1997), η τόλμη του οποίου έδωσε πνοή σε ένα πεδίο που συχνά βρισκόταν στο περιθώριο των ιστορικών ερευνών. Επομένως, ο Olivier Picard θα ασχοληθεί με την αρχαιολογία διαφορετικά, ξαναδιαβάζοντας περιπέτειες αρχαίες μέσω των ζητημάτων ενός εκάστου νομισματοκοπείου και της νομισματικής κυκλοφορίας. Όπως ο μεγάλος επιγραφολόγος Louis Robert (1904-1985), καθηγητής στο Collège de France και μέλος του Institut (Ακαδημίας), ορκισμένος εχθρός αυτός του παππού Picard, δεν διαχώρισε την επιγραφή από το αρχαιολογικό της περιβάλλον, από το λοιπό αρχαιολογικό υλικό, αλλά και την κοινωνιολογική της πλευρά. Για τον Louis Robert η επιγραφική, οι φιλολογικές πηγές, η παπυρολογία και η νομισματική ήταν τομείς αλληλένδετοι στην αρχαιολογική πρακτική. Αξίωμα που ο Οlivier Picard έκανε κτήμα του. Όπως ακριβώς ο αείμνηστος νομισματολόγος Georges Le Rider (1928-2014) υιοθέτησε τη διδασκαλία του Henri Seyrig (1895-1973).
Όμως ο μελετητής είναι και δάσκαλος. Γενναιόδωρος, αυστηρός, θυελλώδης, ζεστός χωρίς υποκρισία. Επιστρέφοντας από την Αθήνα (στη Γαλλία), έγινε assistant (1971), στη συνέχεια maître-assistant (1974) και τέλος καθηγητής (1979) στο Πανεπιστήμιο Paris X-Nanterre, από το οποίο έφυγε μόνο για να αναλάβει τη Γαλλική Σχολή Αθηνών (1981-1992). Στη Σχολή δίνει νέα πνοή, αφού ανοίγει το ίδρυμα σε νεοελληνικές σπουδές αλλά και σε νέα πεδία, όπως τα Βαλκάνια και η Αλβανία με τη βοήθεια του Pierre Cabanes (1930-2023), που μόχθησε να καταργηθούν τα στεγανά. Ο Olivier Picard ενδιαφέρεται για νέες έρευνες και εγκαινιάζει με τη Σχολή τις πρώτες υποβρύχιες ανασκαφές στη Θάσο (1984), μετά στην Κύπρο, με τοπικούς εταίρους το καθεστώς των οποίων, ως άγρυπνος και δίκαιος διαχειριστής, εξετάζει για να βελτιώσει και να εγγυηθεί την κοινωνική τους θέση. Άνθρωπος του ανασκαφικού πεδίου, της υποβρύχιας αρχαιολογίας ομοίως, βουτάει σε κάθε υδάτινο χώρο για να κρίνει την πρόοδο της δουλειάς. Όταν ο Jean-Yves Empereur ίδρυσε το Κέντρο Αλεξανδρινών Σπουδών (CEA) στην Αίγυπτο (1990), ο Oliver Picard βρέθηκε εκεί για να μελετήσει την πρώτη συγκομιδή των ανασκαφών, με τη συμμετοχή φοιτητών και υποψήφιων διδακτόρων του. Ακολούθησε η λαμπρή ερμηνεία, σε συνεργασία με τον τότε νεαρό διδάκτορα Thomas Faucher του νομισματικού συστήματος των Πτολεμαίων, που είναι πλέον παγκοσμίως αποδεκτή από τη νομισματική κοινότητα.
Επιστρέφοντας στο Παρίσι, βρέθηκε πάλι για μικρό χρονικό διάστημα στη Nanterre (1992) πριν ενταχθεί στη Σορβόννη (1993). Τον Απρίλιο του 2009 εξελέγη, όπως και ο πρόγονός του, στην Académie des Inscriptions et Belles-Lettres στην έδρα του François Chamoux (1915-2007), ενώ εξακολουθεί να συμμετέχει στις μεταρρυθμίσεις του Γαλλικού Ινστιτούτου Αρχαιολογίας στην Ανατολή (IFAO) όταν πέθανε ξαφνικά στη Θάσο όπου επέστρεφε κάθε καλοκαίρι, όπως πάντα, για έρευνα.
